Dla wielu kierowców utrata prawa jazdy oraz orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów wiąże się ze znacznym utrudnieniem w codziennym funkcjonowaniu. Jest to tym bardziej uciążliwe, jeśli osoba ta wykonuje zawód związany z kierowaniem pojazdami (np. taksówkarz, kierowca tira, pilot, maszynista, rolnik). Ustawodawca wprowadził pewne rozwiązanie dające kierowcom „drugą szansę”, które umożliwia skrócenie zakazu prowadzenia pojazdów nawet o połowę – a w przypadku orzeczonego dożywotniego zakazu – już po upływie 10 lat wykonywania tego środka karnego.
Kto może skorzystać ze skrócenia zakazu prowadzenia pojazdów?
Rozwiązanie to jest skierowane wyłącznie do osób, które utraciły prawo jazdy wskutek jazdy pod wpływem alkoholu.
Kierowanie pojazdem (np. samochodem, ciągnikiem, motocyklem, skuterem, tramwajem, motorówką, samolotem, itd.) pod wpływem alkoholu stanowi wykroczenie lub przestępstwo – w zależności od stwierdzonej zawartości alkoholu w organizmie sprawcy.
W przypadku wykroczenia, a więc tzw. stanem po użyciu alkoholu mamy do czynienia, gdy:
- zawartość alkoholu we krwi wynosi od 0,2 do 0,5 promila;
- zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza wynosi od 0,1 mg do 0,25 mg.
Po przekroczeniu tych wartości mamy do czynienia ze stanem nietrzeźwości.
Niezależnie od tego, czy zostanie popełnione wykroczenie, czy też przestępstwo – sąd zawsze orzeka zakaz prowadzenia pojazdów – różnica natomiast zachodzi w określonym czasie trwania tego zakazu (minimalnie jest to okres 6 miesięcy, a maksymalnie – dożywotnio).
Zakaz prowadzenia pojazdów wiąże się również z obowiązkiem zwrotu dokumentu uprawniającego do prowadzenia określonego pojazdu (np. prawa jazdy).
Ustawodawca wprowadził jednak możliwość „skrócenia” zakazu prowadzenia pojazdów, który polega na zmianie zakresu przedmiotowego orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów poprzez umożliwienie kierowcy prowadzenia pojazdu ale wyłącznie pojazdu wyposażonego w odpowiednią blokadę alkoholową. Z tego wynika, że sam środek karny de facto będzie nadal obowiązywał, jednak będzie on uprawniał kierowcę do prowadzenia pojazdów po spełnieniu określonych warunków. Dlatego też stwierdzenie, że jest to „skrócenie wykonywania zakazu prowadzenia pojazdów” należy traktować jako pewien skrót myślowy.
Kiedy można wystąpić z wnioskiem o skrócenie wykonywania zakazu prowadzenia pojazdów?
Sąd może orzec o skróceniu wykonywania zakazu prowadzenia pojazdów po spełnieniu określonych warunków, którymi są:
1) odbycie przez skazanego kierowcę co najmniej połowy orzeczonego wymiaru zakazu prowadzenia pojazdów. Natomiast w przypadku dożywotniego zakazu – konieczny jest upływ 10 lat wykonywania zakazu;
2) wyposażenie pojazdu w blokadę alkoholową;
3) pozytywna prognoza kryminologiczna kierowcy w zakresie bezpiecznego prowadzenia pojazdu – sąd ocenia postawę, właściwości i warunki osobiste sprawcy oraz zachowanie w okresie wykonywania środka karnego muszą uzasadniać przekonanie, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę nie zagraża bezpieczeństwu w komunikacji.
W jaki sposób i gdzie należy wystąpić o skrócenie wykonywania zakazu prowadzenia pojazdów?
Aby móc ubiegać się o skrócenie wykonywania zakazu prowadzenia pojazdów, należy złożyć wniosek o zmianę orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych poprzez orzeczenie dalszego wykonywania środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową. Wniosek ten należy skierować do sądu, który orzekł zakaz prowadzenia pojazdów – jest on bezpłatny. Składający wniosek powinien zadbać o odpowiednią argumentację popartą stosownymi dowodami potwierdzającymi zasadność skrócenia zakazu prowadzenia pojazdów, np. podnieść kwestię konieczności posiadania samochodu ze względu na wykonywaną pracę.
Jakie rozstrzygnięcie wydaje sąd?
Jeśli zostaną spełnione wszystkie warunki, o których wspomniałam wyżej, sąd wyda postanowienie o zmianie zakresu przedmiotowego zakazu prowadzenia pojazdów orzeczonego wobec skazanego w ten sposób, że ma on być wykonywany w postaci zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową. Ponadto sąd jest zobowiązany do powiadomienia o tym rozstrzygnięciu odpowiedni organ administracji rządowej lub samorządu terytorialnego właściwego dla miejsca zamieszkania skazanego, a w razie potrzeby również pracodawcę, u którego skazany był zatrudniony. W związku z tym starosta wydaje decyzję o przywróceniu uprawnień wskutek czego osobie skazanej, wobec której obowiązuje zakaz może być wydane prawo jazdy, w którym z urzędu umieszcza się informację o ograniczeniu uprawnień do pojazdów wyposażonych w blokadę alkoholową.
W razie negatywnej decyzji sądu – kierowcy przysługuje zażalenie, które należy złożyć w terminie 7 dni od daty ogłoszenia postanowienia lub jego doręczenia (jeżeli kierowca nie był obecny na ogłoszeniu postanowienia).
Co to jest blokada alkoholowa?
Blokada alkoholowa jest to urządzenie techniczne uniemożliwiające uruchomienie silnika pojazdu silnikowego i pojazdu szynowego, w przypadku gdy zawartość alkoholu w wydychanym przez kierującego powietrzu wynosi co najmniej 0,1 mg alkoholu w 1 dm3.
Kto zakłada blokadę alkoholową?
Po uzyskaniu pozytywnego rozstrzygnięcia sądu oraz po otrzymaniu prawa jazdy, kierowca sam musi zadbać o założenie stosownej blokady alkoholowej w pojeździe. Na rynku istnieje możliwość zarówno zakupu takiego urządzenia, jak i jego wypożyczenia.
Czy założenie blokady alkoholowej nakłada na kierowcę dodatkowe obowiązki?
Założenie blokady alkoholowej nakłada na kierowcę dodatkowe obowiązki, które zostały uregulowane w Prawie o ruchu drogowym. W ustawie tej można znaleźć następujące zapisy:
- Kierujący pojazdem jest obowiązany mieć przy sobie i okazywać na żądanie uprawnionego organu wymagane dla danego rodzaju pojazdu lub kierującego zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym z wynikiem pozytywnym w zakresie wyposażenia pojazdu w blokadę alkoholową oraz dokument potwierdzający kalibrację blokady alkoholowej, wystawiony przez producenta urządzenia lub jego upoważnionego przedstawiciela;
- Pojazd silnikowy i pojazd szynowy może być wyposażony w blokadę alkoholową montowaną przez producenta urządzenia lub jego upoważnionego przedstawiciela.
- Kalibrację blokady alkoholowej wykonuje się co 12 miesięcy. Pierwszą kalibrację blokady alkoholowej wykonuje się przed montażem urządzenia w pojeździe.
- Producent urządzenia lub jego upoważniony przedstawiciel przeprowadza kalibrację blokady alkoholowej i wystawia dokument potwierdzający jej kalibrację.
- Dodatkowemu badaniu technicznemu podlega pojazd wyposażony w blokadę alkoholową. Badanie techniczne pojazdu wyposażonego w blokadę alkoholową przeprowadza się po przedstawieniu dokumentu potwierdzającego kalibrację blokady alkoholowej, wystawionego przez producenta urządzenia lub jego upoważnionego przedstawiciela, ważnego przez okres 12 miesięcy od dnia wystawienia.
- Policjant zatrzyma prawo jazdy za pokwitowaniem w razie stwierdzenia braku zaświadczenia o przeprowadzonym badaniu technicznym z wynikiem pozytywnym w zakresie wyposażenia pojazdu w blokadę alkoholową lub dokumentu potwierdzającego kalibrację blokady alkoholowej, wystawionego przez producenta urządzenia lub jego upoważnionego przedstawiciela albo w razie prowadzenia pojazdu niewyposażonego w blokadę alkoholową.
UWAGA! Należy również pamiętać, że blokada alkoholowa powinna spełniać wymagania funkcjonalne i wymogi techniczne zgodne z aktualnym poziomem wiedzy inżynierskiej. Aktualny poziom wiedzy inżynierskiej jest opisany w następujących normach przenoszących zharmonizowane normy europejskie:
1) Polskiej Normie PN-EN 50436-1: Blokady alkoholowe. Metody badania i wymagania dotyczące parametrów. Część 1:
Urządzenia przeciwdziałające prowadzeniu pojazdów przez nietrzeźwych kierowców;
2) Polskiej Normie PN-EN 50436-2: Blokady alkoholowe. Metody badania i wymagania dotyczące parametrów. Część 2:
Urządzenia podstawowego zapobiegania mające ustnik i mierzące zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu.
Wzór dokumentu potwierdzającego kalibrację blokady alkoholowej określa załącznik do rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 8 lipca 2016 r. w sprawie wymagań funkcjonalnych i wymogów technicznych blokady alkoholowej oraz wzoru dokumentu potwierdzającego kalibrację blokady alkoholowej (Dz. U. poz. 1072):
Jeśli potrzebujesz pomocy lub chcesz uzyskać więcej informacji, zapraszam do kontaktu z kancelarią -> formularz -> dane kontaktowe
Jeśli jesteś zainteresowany innymi artykułami i chcesz być na bieżąco ze wszystkimi ciekawostkami prawniczymi, zapraszam do polubienia i obserwowania mojej strony na facebooku -> Kancelaria Adwokacka Magdalena Tybor.
Przeczytaj również: