Zawierając umowę, na podstawie której dwa podmioty są zobowiązane do wzajemnego względem siebie świadczenia, każdy z nich dba o to, aby w jak najwyższym stopniu zabezpieczyć swoje interesy oraz nie ponieść żadnej szkody w związku z niewykonaniem umowy przez drugą stronę. W takich wypadkach warto wiedzieć jakie narzędzia prawne można wykorzystać, aby w jak najwyższym stopniu zabezpieczyć się przed nierzetelnymi kontrahentami. Jedną z form takiego zabezpieczenia jest instytucja dobrowolnego poddania się egzekucji.
Co to jest dobrowolne poddanie się egzekucji?
Oświadczenie o poddaniu się egzekucji stanowi dodatkowe zabezpieczenie dla osoby, która w przyszłości będzie mogła żądać od drugiej strony spełnienia określonego świadczenia. Oświadczenie to zawiera obowiązek dłużnika do zapłaty określonej sumy oraz określa termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności, a następnie dochodzić swojej należności za pośrednictwem organu egzekucyjnego. Mówiąc w skrócie – strona dobrowolnie decyduje się poddać przymusowej egzekucji w razie niewypełnienia zobowiązania wynikającego z konkretnej umowy, bez rozpoznania sprawy przez sąd.
Kiedy stosujemy dobrowolne poddanie się egzekucji?
Oświadczenie takie często znajdziemy w umowach pożyczki, kredytu, umowach w których określamy spłatę w ratach lub odraczamy termin płatności, czy też mamy do czynienia z innym świadczeniem płatnym okresowo – np. zniesienie współwłasności nieruchomości, dział spadku, podział majątku, sprzedaż ruchomości/nieruchomości, czy też w umowach najmu, dzierżawy. Dobrowolne poddanie się egzekucji najczęściej ma zastosowanie w przypadku zobowiązań umownych, jednak nie jest to zasada, dlatego możemy również zastosować tę instytucję w zakresie innych stosunków prawnych.
W jakiej formie powinno zostać złożone oświadczenie o poddaniu się egzekucji?
Oświadczenie o dobrowolnym poddaniu się egzekucji zawsze powinno być sporządzone w formie aktu notarialnego. Nie ma znaczenia, czy oświadczenie zostanie zawarte w tym samym akcie notarialnym, w którym jest stwierdzona czynność prawna rodząca roszczenie, czy też będzie ono sporządzone w odrębnym akcie notarialnym. Co więcej, sama czynność prawna, z której wynika roszczenie może zostać dokonana w dowolnej formie – a więc nawet w formie ustnej.
W jaki sposób chroni mnie oświadczenie o poddaniu się egzekucji złożone przez drugą stronę umowy?
Oświadczenie o poddaniu się egzekucji umożliwia wierzycielowi podjęcie natychmiastowych kroków prawnych w sytuacji, gdy dłużnik spóźni się z uiszczeniem świadczenia w wyznaczonym terminie. Dzięki temu możemy od razu wystąpić do Sądu o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu, a następnie skierować sprawę do komornika sądowego. Oznacza to, że nie musimy wszczynać odrębnego postępowania sądowego w celu merytorycznego rozpoznania sprawy i wydania przez Sąd stosownego orzeczenia. Reasumując – po pierwsze, nie ryzykujemy oddalenia przez Sąd naszego powództwa, a po drugie pomijamy etap kilkumiesięcznego, a czasami nawet kilkuletniego postępowania sądowego, co również wiąże się z koniecznością pokrywania kosztów sądowych oraz kosztów związanych z udziałem pełnomocnika.
Posiadam oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji, a on nie płaci – co zrobić?
Jeśli zawarłeś umowę, w której dłużnik złożył oświadczenie o poddaniu się egzekucji lub oświadczenie to zostało zawarte w odrębnym akcie notarialnym, możesz rozpocząć procedurę odzyskiwania swoich należności. W pierwszej kolejności konieczne będzie złożenie do Sądu wniosku o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu, który to wniosek składa się do sądu rejonowego ogólnej właściwości dłużnika, a zatem do sądu właściwego dla miejsca zamieszkania lub siedziby dłużnika. Opłata od wniosku wynosi 50,00 zł. Należy pamiętać, że do wniosku musimy załączyć odpis aktu notarialnego – nie może to być jego kserokopia.
UWAGA! Nie należy mylić klauzuli wykonalności z klauzulą prawomocności!
Co do zasady wniosek o nadanie klauzuli wykonalności sąd powinien rozpoznać niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 3 dni od dnia jego złożenia. Niemniej jednak termin ten ma wyłącznie charakter instrukcyjny, gdyż nieprzewidziana została żadna sankcja za uchybienie temu terminowi, a to oznacza, że w praktyce sądy nieco dłużej rozpatrują przedmiotowe wnioski.
Sąd przysłał akt notarialny zaopatrzony w klauzulę wykonalności – co dalej?
Akt notarialny zaopatrzony w klauzulę wykonalności stanowi tytuł wykonawczy, na podstawie którego możemy wszcząć postępowanie egzekucyjne. W tym celu należy przygotować wniosek o wszczęcie egzekucji oraz skierować sprawę do właściwego komornika sądowego. Wierzyciel ma prawo wyboru komornika na obszarze właściwości sądu apelacyjnego, na którym znajduje się siedziba kancelarii komornika właściwego zgodnie z miejscem zamieszkania lub siedzibą dłużnika.
Do wniosku o wszczęcie egzekucji należy dołączyć akt notarialny zaopatrzony w klauzulę wykonalności – w tym przypadku również nie może to być jego kserokopia. Na dalszym etapie komornik sam wezwie wierzyciela do uiszczenia stosownej zaliczki, która zazwyczaj waha się w granicach 200,00 zł.
Jeśli potrzebujesz pomocy lub chcesz uzyskać więcej informacji, zapraszam do kontaktu z kancelarią -> formularz -> dane kontaktowe
Kancelaria świadczy usługi w zakresie stałej obsługi prawnej przedsiębiorców.
Ogólną ofertę skierowaną dla firm znajdziesz tutaj. Natomiast w celu przedstawienia spersonalizowanej oferty zachęcam do spotkania lub kontaktu z kancelarią.
Jeśli jesteś zainteresowany innymi artykułami i chcesz być na bieżąco ze wszystkimi ciekawostkami prawniczymi, zapraszam do polubienia i obserwowania mojej strony na facebooku -> Kancelaria Adwokacka Magdalena Tybor.
Przeczytaj również:
Sposób na szybsze i tańsze postępowanie sądowe – czyli kilka słów o EPU
Spółka z o.o. stała się niewypłacalna? Odzyskaj należności od jej członków zarządu.