Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest podmiotem prawa, który posiada osobowość prawną i może samodzielnie odpowiadać za swoje zobowiązania. Dlatego też stroną umowy zawsze jest spółka i to od niej dochodzimy swoich roszczeń. Często żyjemy w przeświadczeniu, że jeśli spółka zbankrutuje i nie będzie posiadać już żadnego majątku – pozbawi to nas możliwości odzyskania jakichkolwiek pieniędzy.
Niejednokrotnie zdarzają się również sytuacje, w których co prawda spółka stała się niewypłacalna, ale za to jej członkowie zarządu wyszli z tego „bez szwanku”, a ich sytuacja majątkowa jest na tyle dobra, że mogliby pokryć wszelkie długi firmy. Wtedy wierzyciele często próbują przekonać komornika do egzekwowania należności z majątku tych osób – jednak komornik mając tytuł wykonawczy przeciwko spółce, nie może kierować swoich działań przeciwko osobom prywatnym.
Co w tej sytuacji zrobić? Czy można w jakiś sposób pociągnąć do odpowiedzialności członków zarządu spółki i skierować egzekucję przeciwko składnikom ich osobistego majątku? Otóż można, niemniej jednak w tym celu to wierzyciel musi podjąć dodatkowe kroki oraz zadbać o uzyskanie tytułu wykonawczego skierowanego także przeciwko członkom zarządu.
Kiedy możliwe jest skierowanie egzekucji przeciwko członkom zarządu?
Co do zasady, żeby móc pociągnąć do odpowiedzialności członków zarządu, w pierwszej kolejności musimy skierować swoje roszczenia przeciwko spółce. Dopiero w przypadku, gdy egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, wówczas możemy podjąć próbę skierowania swoich roszczeń przeciwko członkom zarządu, którzy odpowiadają solidarnie za zobowiązania spółki. Niemniej jednak w świetle wyroku Sądu Najwyższego z 26 sierpnia 2009 r. I CSK 34/09 „Bezskuteczność egzekucji jako przesłanka odpowiedzialności członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością za jej zobowiązania może być wykazana za pomocą różnych środków dowodowych i nie jest konieczne jej stwierdzenie w postępowaniu egzekucyjnym”. Oznacza to, że nie zawsze niezbędne będzie wcześniejsze przeprowadzenie postępowania egzekucyjnego przeciwko spółce, można również w inny sposób wykazać „bezskuteczność egzekucji”.
W jaki sposób można pociągnąć do odpowiedzialności członków zarządu?
Pociągnięcie do odpowiedzialności członków zarządu spółki wymaga wytoczenia przeciwko nim odrębnego powództwa. Oznacza to, że nie wystarczy posiadać tytuł wykonawczy przeciwko spółce, na podstawie którego komornik prowadził postępowanie egzekucyjne. Jeśli egzekucja przeprowadzona przez komornika przeciwko spółce z o.o. okaże się bezskuteczna – organ egzekucyjny wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania i dopiero wówczas, na podstawie tego postanowienia, można wystąpić z nowym pozwem do sądu, załączając dokument potwierdzający bezskuteczność egzekucji z majątku spółki.
Czy członkowie zarządu mogą uwolnić się od odpowiedzialności za zobowiązania spółki?
Członek zarządu może uwolnić się od odpowiedzialności jedynie w przypadku, jeśli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu wierzyciel nie poniósł szkody. Należy pamiętać, że to nie my wykazujemy, iż członek zarządu ponosi odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę, istnieje w tym zakresie domniemanie, że szkoda wierzycieli ma źródło w nienależytym pełnieniu swoich funkcji przez zarząd spółki i doprowadzeniu przez nich do jej niewypłacalności. Oznacza to, że sam członek zarządu powinien przedstawić odpowiednie środki dowodowe w celu uwolnienia się od odpowiedzialności, jeśli tego nie zrobi, sąd uzna nasze roszczenie za zasadne.
Jeśli uzyskamy już stosowny wyrok, co dalej?
Jeśli uzyskamy wyrok zasądzający od członka zarządu na naszą rzecz odpowiednią należność, wówczas orzeczenie to należy zaopatrzyć w klauzulę wykonalności, na podstawie którego będziemy mogli wszcząć postępowanie egzekucyjne. W tym przypadku komornik będzie mógł skierować egzekucję do majątku osobistego członka zarządu spółki.
Zachęcam do zapoznania się z ofertą windykacyjną.
Jeśli potrzebujesz pomocy lub chcesz uzyskać więcej informacji, zapraszam do kontaktu z kancelarią -> formularz -> dane kontaktowe
Kancelaria świadczy usługi w zakresie stałej obsługi prawnej przedsiębiorców.
Ogólną ofertę skierowaną dla firm znajdziesz tutaj. Natomiast w celu przedstawienia spersonalizowanej oferty zachęcam do spotkania lub kontaktu z kancelarią.
Jeśli jesteś zainteresowany innymi artykułami i chcesz być na bieżąco ze wszystkimi ciekawostkami prawniczymi, zapraszam do polubienia i obserwowania mojej strony na facebooku -> Kancelaria Adwokacka Magdalena Tybor.
Przeczytaj również:
Sposób na szybsze i tańsze postępowanie sądowe – czyli kilka słów o EPU
Czy komornik sądowy ma prawo zająć cały majątek dłużnika pozostawiając go „bez grosza przy duszy”?
Utraciłeś pracę i popadłeś w długi? Z pomocą może przyjść upadłość konsumencka.